Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği Programı

---

Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği Mesleği Hakkında Genel Bilgi

Sivil havacılık, ihtiyaçlara göre zaman ve mekân faydası sağlayacak şekilde hava yolu aracılığıyla insan veya eşyanın yer değiştirmesini sağlayan bir hizmet sektörüdür. Sivil havacılık endüstrisi; modern taşımacılık arasında en fazla dikkat çeken, ileri teknolojileri kullanan, yoğun rekabet yaşayan, hem küresel bir özellik hem de ekonomik açıdan önemli sektörlerden biridir.

Globalleşme ve teknolojik gelişmelere paralel olarak bugün dünyada pek çok sektörde olduğu gibi sivil havacılık sektöründe de büyük gelişmeler yaşanmaktadır. Küresel ölçekte yaşanan bu gelişmeler, Türkiye’de sektörün hızla büyümesini beraberinde gelmiştir. Bu nedenle sivil havacılık sektörü, Türkiye'de en yüksek büyüme oranına sahip sektörlerden biri haline gelmiştir. Türk sivil havacılık sektöründeki gelişmeler yalnızca yolcu sayısında artış değil, aynı zamanda havalimanlarında, yer hizmetleri ve diğer farklı alanlarda uçuş güvenliği ve havacılık güvenliğini sağlamak için kullanılan uygulamalarla da önemli ilerlemeler kaydettiği görülmektedir.

Türkiye, mevcut devlet ve özel işletmeleriyle kaliteli hizmet sunarak havacılığın konforunu, hızlı ve güvenli olarak dünyaya ve ülkesine sunmaktadır. Yüzden fazla ülke ile ikili havacılık anlaşması bulunan Türkiye’nin dünyada en fazla uçuş ağına sahip ülkelerinden biri olduğu söylenebilir. 2016 yılında Uluslararası havacılık kurallarını belirleyen ICAO Konsey Üyesi olmayı başaran Türkiye, uçuş emniyeti ve havacılık güvenliği konularında uluslararası düzeyde katkı sağlayan ülkeler arasındadır.

Türkiye’de dışa açılma politikası sonucunda son yıllarda artış gösteren turizmi ve ticaret potansiyelini yönetmek için sivil havacılığa önemli bir anlam atfedilmiş olup stratejik bir unsur şeklinde kabul edilmektedir.

Sektörün dünyada ve ülkemizdeki istihdam rakamları bu gelişmelere paralel bir artış göstererek; dünya genelinde yaklaşık 62 milyon kişiye, Türkiye’de ise yaklaşık 200 bin kişiye doğrudan ya da dolaylı olarak istihdam sağlayan bir sektör konumuna gelmiştir. İstihdamın geleceğinde ise hızlı artışlar beklenmektedir. Havayolu taşımacılığı konusunda devletin ve özel sektörün gücünü arttıracak kalifiye eleman ihtiyacı olacağı söylenebilir.

Sivil hava ulaştırma işletmeciliğini tercih edecek adayların; yabancı dil, sosyal ve beşeri bilimler, havacılık ve uzay mühendisliği, mühendislik ve teknoloji gibi konulara ilgili olması beklenir. Ayrıca adayların; iş hayatında başarılı olabilmek için insan ilişkilerinde başarılı olmak, doğru ve etkin karar verebilmek, analitik düşünebilmek, genel görünüme özen göstermek, sorumluluk alabilmek, istekli ve özverili olabilmek meslekte başarıya ulaşmak için gerekli koşullar arasında yer alır.

Yüksekokulumuz Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği Programı

Yüksekokulumuz Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği Programı 2009 yılından beri sivil havacılık sektörünün güncel ihtiyaçları doğrultusunda devletin ve özel sektörün gücünü arttıracak kalifiye personeli karşılamak için, öğrencilere temel havacılık bilgisini vererek sürekli sorgulayan, havacılıkla ilgili yeterli bilgi ve donanıma sahip gelişmelere açık personeller yetiştirmektedir.

Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği Programı alanında, TYT Puan Türü ile Öğrenci Alan Önlisans Programları içerisinde bölümümüz devlet okulları arasında ikinci sırada yer almaktadır.

Programımız öğretim elemanlarına ilişkin bilgilere Yüksekokulumuz Resmi Web Sitesi üzerinden ulaşılabilir.

Öğrenci Kabul Koşulları

Öğrencilerimizin yerleştirme işlemi her yıl ÖSYM tarafından yapılmaktadır. Lise mezunu adaylardan ÖSYM tarafından gerçekleştirilen merkezi Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS)’na katılarak gerekli başarıyı gösterenler, YÖK’ün belirlediği kontenjana göre iki yıllık ön lisans eğitimi almak üzere her yıl normal ve ikinci öğretim 1. sınıfları için 75’er kişilik kontenjan dahilinde programımıza kayıt yaptırabilmektedir. Programa kayıt yaptıracak öğrencinin aşağıda yer alan şartları taşıması gerekmektedir. Bu şartlar;

* Havalimanı giriş kartı almasına engel oluşturacak herhangi bir Adli Sicil Kaydı veya Adli Sicil Arşiv Kaydı bulunmamak.
** Mesleği ve/veya meslekte verilen görevi icra etmesine engel oluşturacak herhangi bir sağlık sorunu bulunmadığına dair tam teşekküllü bir hastaneden son 6 ay içinde almış olmak şartıyla heyet raporu almak (işitme kaybı/eksikliği, görme kaybı/eksikliği vb).

Eğitim-Öğrenim Şekli ve Genel İçeriği

Tüm yüksekokul programlarında olduğu gibi Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği Programı sınıfları için de normal öğretim dersleri hafta içi 08:30–17:20 arasında ve ikinci öğretim dersleri ise 15:30–22:55 arasında gerçekleştirilmektedir (ikinci öğretim dersleri, ders programı yoğunluğuna göre sadece haftanın bazı günlerinde 15:30’da başlayabilir).

Hem teori hem de uygulama derslerine Akdeniz Üniversitesi Ders İşlemleri, Sınav ve Başarı Değerlendirme Yönergesi gereği devam zorunluluğu bulunmaktadır. Kayıtlı öğrencilerimiz 120 AKTS’yi tamamlayarak mezuniyete hazırlanmaktadır.

Program kapsamında Genel İletişim, Örgütsel Davranış, İnsan Kaynakları Yönetimi gibi temel derslerin yanında; Sivil Havacılığa Giriş, Uçuş Teorisi,  Temel Uçak Bilgisi, Havayolu Yönetimi, Havayolu Taşımacılığı, Ramp Emniyeti ve Apron Kuralları, Havaalanı Faaliyetleri ve Donanımları, Uçuş Planlama ve İzleme, Havacılık Meteorolojisi, Yolcu Hizmetleri, Havacılık Emniyeti vb. gibi meslek dersleri verilmektedir. Programımız müfredatında yer alan dersler, içerikleri, öğrenim çıktıları vb. konular için için Ders Bilgi Paketi Veri Tabanı’ndan detaylı bilgi alınabilir.

Derslerin içerikleri; sektör temsilcileri, mezun öğrenciler ve öğretim elemanlarımızdan oluşan Danışma Kurulu’nun önerileri doğrultusunda güncel ihtiyaçlar, gereksinimler ve beklentilere göre düzenli olarak revize edilmektedir.

Teorik dersler dışında uygulamalı derslerle de desteklenen eğitim sistemi, öğrencilerin mezuniyetleri sonrasında iş hayatına uyum süreçlerinin hızlandırılması sağlamaktadır.

Öğrenciler, Yüksekokula davet edilen havacılık sektöründe görevli profesyonel uzmanların verdiği konferans ve seminerlerin yardımıyla teorik bilgilerin pratikteki yansımalarını görebilmekte ve bu kişilerin tecrübelerinden de faydalanarak daha donanımlı birer birey olarak yetiştirilmektedir.

Programın ERASMUS+ Programı kapsamında öğrencilerimiz 2.sınıfı bitirdikleri yaz aylarında staj hareketliliği imkânından üniversitemiz tarafından belirlenen gerekli koşulları sağlamaları halinde yararlanabilmektedirler.

Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği Program Yeterlilikleri

Programdan mezun olarak ön lisans diplomasını alan öğrencilerimizin aşağıda belirtilen temel yeterlilikleri sağlayacak şekilde eğitilmeleri amaçlanmaktadır:

• Hava taşımacılığı operasyonlarının ve buna ait tüm süreçlerin içinde bulunduğu hukuksal, toplumsal ve çevresel çerçevenin gerektirdiği bilgilere derinlemesine sahip olmak.
• Hava taşımacılığı ve havacılık işletmeciliği ile ilgili temel konularda yeterli bilgi birikimine sahip olmak.
• Hava taşımacılığına ilişkin bilgi ve koordinasyon süreçlerini anlamak ve aktarabilmek.
• Hava taşımacılığı sistemini, bir sistem bileşenini ya da sürecini analiz etmek ve istenen gereksinimleri karşılamak üzere gerçekçi kısıtlar altında tasarlamak; bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygulamak.
• Karar, uygulama ve davranışlarında hava taşımacılığına ilişkin edindiği bilgileri kullanmak suretiyle verileri yorumlayabilme, analiz edebilme, sorunları tanımlayabilme ve çözüm önerileri getirebilme becerisine sahip olmak; bunun için gerekli olan modern ve teknik araçları seçmek ve kullanmak
• Hava taşımacılığına ilişkin kuramsal ve uygulamalı bilgileri işletme yönetimi çözümleri için birlikte kullanmak; bunun için ilgili temel problemleri saptamak, tanımlamak, formüle etmek ve çözmek; bu amaçla uygun analitik yöntemler ve modelleme tekniklerini seçmek ve uygulamak
• Hava taşımacılığındaki örgütler/kurumlar için amaç ve hedef belirlemek.
• Hava taşımacılığı alanındaki konularda kapsamlı bir çalışmayı bağımsız olarak yürütmek; bunun için bilgiye erişmek ve bu amaçla kaynak araştırması yapmak, veri tabanları ve diğer bilgi kaynaklarını kullanmak.
• Takım çalışmalarını planlamak, yönlendirmek, bu takımlarda etkin olarak çalışmak.
• Alanında edindiği bilgileri/becerileri eleştirel yaklaşımla değerlendirmek.
• Hava taşımacılığı ile ilgili edindiği bilgi ve beceriler düzeyindeki düşüncelerini ve önerilerini hava taşımacılığı ile ilgili kişi ve kurumlarla etkin iletişim kurarak, yazılı /sözlü olarak nicel/nitel verilerle destekleyerek paylaşmak.
• Bilgi iletişim sistemleri hakkında ileri düzeyde yetkinliğe sahip olmak
• Hava taşımacılığı ile ilgili alanındaki güncel bilgileri içeren kitaplar, araç-gereçler ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olmak.
• Alanındaki bilgileri ve gelişmeleri izleyebilecek ve meslektaşlarıyla paylaşabilecek bir yabancı dili kurumların istediği düzeyde kullanabilmek.
• Etik değerlerle ilgili sorumluluk bilincine sahip olmak.
• Hava taşımacılığı sektöründeki işletmelerin yönetimi, iş yeri uygulamaları, çalışanların sağlığı, çevre ve iş güvenliği konularında bilince ve bu alanlardaki uygulamaların hukuksal sonuçları hakkında farkındalığa sahip olmak.

Ölçme ve Değerlendirme

Öğrencilerin ders başarısının değerlendirilmesi Akdeniz Üniversitesi’nin Akdeniz Üniversitesi Ön Lisans–Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği ve Akdeniz Üniversitesi Ders İşlemleri, Sınav ve Başarı Değerlendirme Yönergesi uyarınca yapılmaktadır. Bu kapsamda klasik yazılı, test, uygulama, seminer, ödev vb. sınav ve ölçme değerlendirme yöntemlerinden yararlanılmaktadır.

Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği Programı Mezunlarının İstihdamı

Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği Programı’ndan dört dönemden oluşan eğitim eğitimlerinin sonucunda mezun olan kişiler özel sektör ve kamu bünyesinde çalışabilmektedirler. Kamu bünyesinde kurumların gerekli şartlarını sağlayan öğrenciler Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ve Devlet Hava Meydanları İşletmesinde istihdam olabilirlerken, özel sektördeki iş olanakları kamuya göre çok daha fazladır. Havayolu işletmelerinin farklı departmanları olmak üzere, yer hizmeti, temsil, güvenlik, terminal, ikram vb. havacılıkla ilgili birçok işletmede iş bulabilmektedirler.

Kuruluşundan günümüze kadar programımızdan mezun olan öğrencimizin önemli bir kısmı kamu ve özel sektör işletmelerindeki çeşitli pozisyonlarda nitelikleri ölçüsünde istihdam edilmektedir.

Yüksekokulumuzun okul-sektör işbirliği uygulamaları sayesinde öğrencilerimizin ve mezunlarımızın özellikle ilimizde faaliyet gösteren Antalya Havalimanının da faaliyet gösteren işletmelerin okulumuza ulaştırılan talepleri doğrultusunda yarı veya tam zamanlı iş fırsatlarından haberdar olmaları sağlanmaktadır. Böylece hem personel arayan işletmelerin ihtiyaçları karşılanırken hem de dileyen öğrencilerimizin iş tecrübeleri edinmelerinin yanında ekonomik açıdan da kendilerine yetebilir bireyler olmalarına imkanlar dahilinde olanak tanınabilmektedir.

İleri Düzey Öğrenim İmkânları

Mezunlarımız doğrudan iş hayatına girebilmelerinin yanında, ÖSYM tarafından Türkiye çapında her yıl düzenlenen Dikey Geçiş Sınavı (DGS) yolu ile de birçok ulusal üniversitenin Açık Öğretim Fakülteleri veya örgün öğretim veren fakülteleri ve 4 yıllık lisans eğitimi veren yüksekokullarına 4 yıllık Lisans programlarına geçiş yapabilmektedir.  Söz konusu bu programlar:

• Havacılık Yönetimi
• İşletme
• İşletme Yönetimi
• Lojistik
• Lojistik Yönetimi
• Seyahat İşletmeciliği
• Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği
• Teknoloji ve Bilgi Yönetimi
• Ulaştırma ve Lojistik
• Ulaştırma ve Lojistik Yönetimi
• Uluslararası Lojistik
• Turizm İşletmeciliği

Yukarıda belirtilen alanlarda Lisans diplomasını alan mezunlarımız, gerekli sınavlara girerek lisansüstü eğitim (Yüksek Lisans ve Doktora) yapma imkânına da sahip olabilmektedir.

Kaynak 1: Tablo-2 “Ön Lisans Mezuniyet Alanlarına Göre Dikey Geçiş Yapılabilecek Lisans Programları”, ÖSYM 2021-DGS Yerleştirme Tercih Kılavuzu
Kaynak 2: Aksoy, C., ve Dursun, Ö.O. (2018). Türkiye’de Sivil Havacılık Sektörünün Gelişimine Genel Bir Bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17: 1061.
Kaynak 3: Yılmaz, F. (2020). Türkiye’de Sivil Havacılık Sektörünün Tarihsel Gelişimi Ve 2003-2018 Yılları Arasında Sektörün Değerlendirilmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7: 114
Kaynak 4: Macit, D., ve Macit, A. (2017). Türkiye’de Sivil Havacılık Sektöründe İstihdamın Mevcut Durumu, Sorunları Ve Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler, 2: 74